Bewoners wantrouwen winst warmtebedrijven
Nederlanders staan positiever tegenover duurzame warmte dan vaak gedacht. Maar dan moeten bedrijven er niet met winst vandoor gaan.
Nederlanders staan positiever tegenover duurzame warmte dan vaak gedacht. Maar dan moeten bedrijven er niet met winst vandoor gaan.
De energietransitie in Nederland stelt zowel de grote industrie als het midden- en kleinbedrijf (mkb) voor fundamentele keuzes. Terwijl de ene fabriek nadenkt over elektrificatie of waterstof, overweegt de andere om de productie te verplaatsen naar een land waar energie goedkoper is. De markt en niet klimaatbeleid is de bepalende factor bij de investeringsbereidheid in de gasinfrastructuur. Energietransitie-expert Alex Kaat deelt zijn inzichten.
Investeren in aardgas is nog steeds aantrekkelijk. Dat stelt Machiel Mulder, hoogleraar energie-economie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Voorheen werkte hij bij CE Delft en het CPB en was hij hoofdeconoom energieregulering bij de ACM. "Een stabiel politiek klimaat is voor financiers cruciaal. Nederland is tot dusver heel robuust en aantrekkelijk, met een stabiele regulering van de energienetten."
In een derde van Nederland komt de warmtevoorziening straks volledig in handen van één partij. Netwerk én levering liggen daar bij hetzelfde bedrijf, anders dan bij elektriciteit en gas. Daarmee ontstaat een monopolie dat voor bewoners en bedrijven direct voelbaar kan zijn. Hoe gaat de overheid dat reguleren?
In de zoektocht naar protocollen die flexibiliteit in woningen mogelijk moeten maken, blijven er nog drie over: S2, EEBUS en Matter. Dat blijkt uit de nieuwe marktuitvraag (Request for Proposal, RFP) van ElaadNL en de Flexiblepower Alliance Network (FAN). In die marktoproep wordt marktpartijen gevraagd om op basis van deze drie protocollen softwarecomponenten te ontwikkelen die samenwerking mogelijk maken tussen Home Energy Management Systemen (HEMS) en apparaten zoals warmtepompen, laadpalen en batterijen. Het initiatief moet helpen om flexibiliteit in de woning beter te ontsluiten en zo overbelasting van het elektriciteitsnet te voorkomen.
Een jaar geleden waren we hoopvol. Samen met partijen als Eneco, EBN, GAIA Energy, de gemeente en lokale energiecoöperaties verkenden we de kansen voor geothermie. Duurzame warmte uit de diepe ondergrond leek dé oplossing: constant beschikbaar, vrijwel CO₂-vrij en perfect voor het verwarmen van gebouwen en processen. Maar zoals vaker in de energietransitie bleek ook hier: de praktijk is weerbarstig.
Als netcongestie ons tot samenwerken dwingt, hoe kweek je dan onderling vertrouwen? Die vraag stond de afgelopen periode centraal bij ENTRA Focus. De hypothese was dat dit allesbehalve vanzelf gaat. Want wie gaat delen, kijkt al snel of zijn stukje taart niet kleiner wordt dan dat van een ander. We verzamelden verschillende praktijkverhalen waarin samenwerking wél tot stand kwam. Daarbij viel op dat het vaak ging om projecten die geslaagd zijn, of in ieder geval goed op weg zijn. Die verhalen zijn waardevol, maar bieden nog geen volledig beeld.