Tijdo van der Zee



De energietransitie vraagt om een andere inrichting van het energiesysteem. Volgens Laurens de Vries, hoogleraar Energiemarkten aan de TU Delft, is dat systeem er nog niet. "Producenten durven niet te investeren, omdat ze niet weten hoe de regels over vijf jaar zijn. En tegelijk groeit de vraag door elektrificatie en warmtepompen." Volgens De Vries is een capaciteitsmechanisme nodig om investeringen mogelijk te maken, en langetermijnopslag onmisbaar om Dunkelflautes te overbruggen.

De afgelopen maanden onderzocht ENTRA de vraag of bij aardgas hetzelfde kan gebeuren als eerder bij kolen: versnelde afschrijving, stranded assets en juridische procedures van bedrijven die hun investeringen willen beschermen. De verkenning liet zien dat die vergelijking niet vergezocht is. Ook nu zijn er argumenten om wél te investeren - leveringszekerheid, politieke steun en de druk om tijdig capaciteit te bouwen - terwijl er tegelijk beleid bestaat dat fossiel gebruik versneld wil terugdringen. Het risico is dus reëel, en wie verstandig is houdt daar rekening mee. Of zoals jurist Michiel Tjepkema zegt: "Neem je als partij die winst of zet je het apart voor als het beleid straks verandert? Dat zijn wel zaken waar je als ondernemer over na moet denken."

Na het vastlopen van de plannen voor nieuwe warmtenetten zet Amsterdam in op hybride warmtepompen. Met een subsidie van 7,5 miljoen euro uit het gemeentelijke Klimaatfonds wil het college alsnog tempo maken in de verduurzaming van woningen. Daarmee verschuift de nadruk van het beleid: niet langer sturen op aardgasvrij, maar op directe CO₂-reductie.

Ampyr Solar Europe heeft in de Noordoostpolder zijn grootste Nederlandse zonnepark in gebruik genomen. Het park heeft een vermogen van 96 megawattpiek (MWp) en maakt deel uit van een groter cluster van zonne- en windparken dat uiteindelijk samen goed is voor 1 gigawatt. Eerder dit jaar sloot Ampyr al stroomafnamecontracten (PPA's) met Volkswagen en Rockwool. Voor Rockwool is dit wereldwijd de eerste PPA; binnenkort zullen er nog twee volgen. Maar, zegt het bedrijf, PPA's zouden pas echt een vlucht nemen als het eenvoudiger werd om virtuele PPA's af te sluiten.

Netbeheerder Enexis heeft omvangrijke samenwerkingsovereenkomsten gesloten met aannemers voor het uitbreiden en versterken van het elektriciteitsnet in Noord-Brabant en Limburg. De contracten hebben een gezamenlijke waarde van bijna zeven miljard euro. Een deel daarvan is samen met de regionale waterbedrijven aanbesteed.

De e-boiler is de afgelopen jaren snel uitgegroeid tot een populaire technologie binnen de energietransitie. In de laatste subsidieronde werd er voor zo'n anderhalf miljard euro aan steun toegekend aan slechts tien projecten. Dat zegt veel over de aantrekkingskracht van de e-boiler, maar populair is nog niet hetzelfde als veelbelovend. De e-boiler lijkt vooral een technologie die voor de korte termijn handig kan zijn, maar structureel weinig perspectief biedt. Dat is de voorzichtige conclusie die we kunnen trekken uit de elf artikelen die ENTRA de afgelopen twee maanden schreef over dit onderwerp.

Een warmtepomp kan in de industrie prima warmte leveren tot 200 à 250 graden en vaak zijn de totale kosten over de levensduur van de installatie substantieel lager dan die van de e-boiler.

Energieleverancier Greenchoice neemt de Nederlandse activiteiten van Statkraft op het gebied van zon, wind en batterijopslag over. Het gaat om bestaande zonneparken met een gezamenlijk vermogen van 120 MW, een ontwikkelportefeuille met nieuwe zon-, wind- en batterijprojecten én een team van specialisten dat meeverhuist. De afronding van de deal wordt in de herfst van dit jaar verwacht.

Is de e-boiler een concurrent van de duurzamere warmtepomp als warmtebron in warmtenetten en de industrie? Soms wel, maar lang niet altijd, zeggen belangenbehartigers van warmtepompen en geothermie. Zij willen bovendien enkele hardnekkige misverstanden uit de wereld helpen, zodat beide technieken op een eerlijkere manier vergeleken kunnen worden. En soms, zo blijkt, is de businesscase van de warmtepomp simpelweg sterker.

Het kabinet stelt ruim 700 miljoen euro beschikbaar aan elf waterstofprojecten in Nederland. De subsidie is bedoeld om de grootschalige productie van duurzame waterstof via elektrolyse te stimuleren. De projecten hebben samen een elektrolysecapaciteit van ongeveer 602 MW en moeten uiterlijk in 2030 zijn gerealiseerd.