Voor het eerst noemt TenneT langdurige energieopslag (LDES) in zijn Monitor Leveringszekerheid. In de editie van 2025 ziet de netbeheerder LDES als een veelbelovende optie om vanaf 2030 de leveringszekerheid te versterken bij weinig zon en wind. Toch verwacht TenneT de bijdrage in de volgende monitor alweer op nul te zetten. Wat is er nodig om LDES echt te laten werken? Marktanalist Joost Greunsven legt uit.
Ook het Verenigd Koninkrijk heeft meer energieopslag nodig voor de energietransitie. De Britse overheid geeft daarvoor geen subsidies, maar stimuleert investeringen via zogeheten 'Cap en Floor'-regulatie. Hierbij kunnen bedrijven projecten indienen voor het ontwikkelen van LDES-systemen. Voor aangenomen projecten ziet de nationale energiewaakhond Ofgem erop toe dat de opbrengsten voor de investeerders niet door de bodem zakken (Floor), maar ook niet door het plafond schieten (Cap).
Energieopslag is een 'hot topic' in Nederland. We moeten 'dealen' met netcongestie, overschotten én tekorten aan duurzame elektriciteit op verkeerde tijdstippen. Daarom is op 11 november de coöperatie Delta21 opgericht, een project met een valmeer in de monding van de Haringvliet als hoofdrolspeler. Het is een moderne twist op het Plan Lievense uit de jaren zestig, en combineert energieopslag met watermanagement en het bevorderen van biodiversiteit.
In de zoektocht naar manieren om overtollige duurzame energie op te slaan, komt een oude techniek weer naar boven: Compressed Air Energy Storage (CAES). Al in de jaren zeventig werd dit systeem ingezet tijdens de energiecrisis om goedkopere stroom te leveren. Nu, meer dan vijftig jaar later, krijgt CAES hernieuwde aandacht als schakel in de energietransitie. Met de toenemende pieken op het elektriciteitsnet door zon en wind groeit de behoefte aan opslag die niet na een paar uur is uitgeput. Perslucht kan dat bieden; al blijkt de praktijk weerbarstig.
Op bedrijventerrein Lage Weide is netcongestie geen risico maar realiteit. Langetermijn energieopslag (LDES) die elektriciteit tot enkele dagen kan opslaan zou de druk kunnen verlichten maar is eerlijk gezegd voorlopig toekomstmuziek. Het rendement en de businesscase zijn onduidelijk en een technologiekeuze niet eenvoudig gemaakt: waterstof, perslucht, gravity-based storage, thermochemische opslag: er is veel mogelijk, maar weinig bewezen.
Brancheorganisatie Energy Storage NL heeft vandaag het Nationaal Actieplan Energieopslag overhandigd aan demissionair minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei. De brancheorganisatie pleit hierin voor een duidelijke opslagambitie voor 2030 en 2050, een nationale beleidsstrategie en een sectorakkoord Energieopslag. Ook wil Energy Storage NL een nieuwe marktordening: een capaciteitsmechanisme, waarbij elektrisch vermogen achter de hand wordt gehouden voor momenten van nood. CO2-vrije aanbieders zouden dan bij de gunning voorrang moeten krijgen.
Om te bepalen of en wanneer langetermijnopslag voor elektriciteit zinvol is, spelen grote datasets een belangrijke rol. Die geven gedetailleerde inzichten in onder andere vraagprofielen, weersvoorspellingen en klimaat. Hierbij is de samenhang tussen opslag en andere concurrerende elementen in het complexe energiesysteem essentieel.
